Σεμινάριο

Μετάπλαση Μουσειακών Αντικειμένων για Άτομα με Προβλήματα Όρασης

Περιγραφή του Σεμιναρίου

Το μουσείο αποτελεί έναν πολιτιστικό οργανισμό, με ευρύτερο κοινωνικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα και γι αυτό αποκτά μια ιδιαίτερη σημασία σε σχέση με τα ΑμεΑ, όπου ο ρόλος του έγκειται στη γνώση και την ενεργητική προσέγγιση των πολιτιστικών δρώμενων, με απώτερο στόχο την αποτροπή φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού.

Στη διάρκεια του 20^ου αιώνα συντελέστηκε το σταδιακό άνοιγμα των μουσείων σε μεγαλύτερες κατηγορίες επισκεπτών και έτσι δόθηκε έμφαση στη μουσειακή επικοινωνία, με προσαρμογή αρχικά των παραδοσιακών μοντέλων επικοινωνίας και την επεξεργασία στη συνέχεια πιο εξειδικευμένων μοντέλων, που λαμβάνουν υπόψη τη πολυδιάστατη διαδικασία της.

Σημαντικό ρόλο σε μία επικοινωνιακή διαδικασία έχει η διασφάλιση «σύνδεσης» με τρόπους προσαρμοσμένους στις ανάγκες του κάθε ατόμου και αντιληπτούς από αυτό. Ως «γλώσσα» επικοινωνίας δεν πρέπει να θεωρούμε αποκλειστικά τις γνωστές γλωσσολογικές δομές που αποδίδουν φωνητικά συστήματα, αλλά οποιοδήποτε σύστημα έκφρασης που μπορεί να γίνει κατανοητό από κάποιον άλλο δέκτη. Για ορισμένα τμήματα του πληθυσμού, τα συμβολικά συστήματα^[1] προέκυψαν να είναι ο μοναδικός τρόπος επικοινωνίας.

Άτομα με προβλήματα όρασης 

Άτομα με προβλήματα όρασης χαρακτηρίζονται τα άτομα με διαταραχές ή μειονεξίες στην οπτική λειτουργία που αφορούν την αντίληψη του φωτός και την αίσθηση του σχήματος , χρώματος και μεγέθους του οπτικού ερεθίσματος. Η βαρύτητα των διαταραχών της όρασης κυμαίνεται ανάλογα με την μείωση της οξύτητας από ελαφριάς μορφής ως την πλήρη απώλεια της όρασης.

Τα πλεονεκτήματα που παρέχει η όραση στην κωδικοποίηση του χώρου είναι η παρουσία των περιβαλλοντικών ενδείξεων που σε αναλογία και σύγκλιση με ενδεικτικά σημεία αναφοράς^[2], παρέχουν διπλή διαβίβαση πληροφοριών. Η σωματοκεντρική πληροφόρηση στην περίπτωση των ατόμων με προβλήματα όρασης προσλαμβάνεται μέσω της αφής. Η λειτουργική αφή (ή απτική αντίληψη) δεν είναι μία απλή αίσθηση ή μία αυτοτελής μέθοδος αντίληψης του χώρου, αλλά εξαρτάται από τον συνδυασμό πληροφοριών από διαφορετικές αισθητηριακές πηγές και τη χρήση ενδεικτικών σημείων αναφοράς για τη θέση, απόσταση, κατεύθυνση και την κωδικοποίηση και χαρτογράφηση του χώρου. Η απτική αντίληψη ενός σχήματος θα πρέπει να νοηθεί ως πολυαισθητηριακή διαδικασία, με την αφή, τη στάση του σώματος και την κίνηση να αποτελούν τις κύριες πηγές πληροφοριών που διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την κωδικοποίηση του σχήματος.

Πολιτιστικές δράσεις «μετάπλασης»

Η ανάγκη των ΑμεΑ να κινηθούν αυτόνομα σε ένα άγνωστο μουσειακό περιβάλλον και να «επικοινωνήσουν» με τα εκθέματα, συνεπάγεται την υιοθέτηση απαραίτητων «διαφοροποιήσεων» και «επεμβάσεων», τόσο στο χώρο όσο και στα ίδια τα αντικείμενα. Οι εκθέσεις και ακόμα περισσότερο τα μουσεία αφής, επιτρέπουν στα άτομα με προβλήματα όρασης να επεξεργάζονται τα αντικείμενα με τη λειτουργική τους αφή και την αναπτυγμένη απτική τους αντίληψη και να αποκτούν «ανάγνωση» και χωρική γνώση μέσω αυτών.

Στα πλαίσια του σεμιναρίου θα παρουσιαστούν σχετικές δράσεις μουσείων (από την Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και οι τεχνικές που ακολουθήθηκαν, ώστε να οδηγηθούμε σε εκθέσεις και αντικείμενα «προσβάσιμα» από τα άτομα με προβλήματα όρασης.

Χρήσιμες πληροφορίες:

Δίδακτρα Σεμιναρίου

Δίδακτρα: 25€,  Φοιτητές: 15€,   Άνεργοι: 15€, Κάτοχοι Ετήσιας Κάρτας Σεμιναρίων ΑΙΕ: Δωρεάν

Παρέχονται:

• Σημειώσεις
• Βιβλιογραφία
• Βεβαίωση
• Επιπλέον Πιστωτικές Μονάδες: 3

Επικοινωνία

Πληροφορίες - Εγγραφές:

• Τηλεφωνικό κέντρο:  210-3846930
• sms: 698 68 09 035 (ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ e-mail ΚΑΙ ΤΙΤΛΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ)